باورهای نادرست در مورد داروهای روانپزشکی

همیشه در طول تاریخ و در جوامع ، باورهایی در بین مردم وجود داشته ، که بر اساس شواهد مورد قبول اکثریت جامعه ، شکل گرفته و اساس تصمیم گیری های درست و نادرست ایشان شده است.

در طول سالیانی که با روانپزشکی اشنا شدم و در این رشته تخصصی شروع به تحصیل کردم و بعد از آن با مراجعین متعددی که دیدار نموده ام ، دیدگاه اینجانب نسبت به خود ، جامعه و همچنین رشته روانپزشکی دچار تغییرات اساسی و بنیادی شده است.

در مورد روانپزشکی و باورهای متفاوتی که در سطح جامعه با آن روبرو هستیم ، ذکر چند نکته را ضروری دانستم ، تا شاید بتوانم قدمی در اصلاح آنها و رضایت جامعه از درمانهای روانپزشکی بردارم.

بیماری های اعصاب و روان از جمله مسائل شایعی می باشد که هر فردی می تواند در طول زندگی با آن روبرو شود و یا از طریق نزدیکان با آن درگیر شود و لزوم درمان مناسب ، در افزایش کیفیت زندگی فرد و خانواده مورد تأیید می باشد.

یکی از روشهای درمانی شایع بیماریهای اعصاب و روان ، درمان دارویی است که نیازمند صبر و آگاهی فرد و همچنین اطرافیان ایشان در مورد داروها و عوارض آنها، جهت پذیرش و همکاری بهتر در روند درمان ، می باشد.

با توجه به اهمیت آن ، ذکر چند مورد از باورهای عمومی در مورد داروهای روانپزشکی و تصحیح آنها را در این مبحث لازم دانستم ؛

_آیا داروهای روانپزشکی اعتیاد آور هستند؟

اینکه خیلی از مراجعین از این مسئله نگران هستند و در مورد آن می پرسند، قابل درک است. برخی از بیماریهای مزمن در تمام رشته های پزشکی بعلت ماهیت بیماری ، نیازمند درمان طولانی مدت و گاهی درمان در طول دوران زندگی فرد می باشند ، از جمله این بیماریها می توان از فشار خون و دیابت را نام برد، در حیطه روانپزشکی نیز بیماریهایی وجود دارد که درمان آنها در طول زندگی فرد ادامه می یابد . در برخی موارد قطع دارو موجب عود علائم می شود ولی اکثر بیماریهای روانپزشکی با درمان دارویی در زمان معین بهبود یافته و می تواند زیر نظر پزشک مصرف دارو قطع شود.

_همه داروهای روانپزشکی خواب آور هستند و فرد را بی حال و کسل میکنند؛

در بعضی از بیماریهای حاد ، نیاز به ارام کردن و کنترل پرخاشگری احساس می شود، گاهی نیز می توان از دارو برای استراحت بیشتر فرد در جهت بهبود علائم بهره جست، أما بعد از طی دوره حاد بیماری با کاهش دوز دارو زیر نظر پزشک می توان از خواب آلودگی جلوگیری کرد. همچنین اکثر بیماریهای اعصاب و روان درمان دارویی دریافت می کنند که نه تنها خواب آور نیست بلکه می تواند هوشیاری و تمرکز را در طول روز افزایش دهد.

_داروهای روانپزشکی فراموشی می دهند؛

از دیگر سؤالات رایج مراجعین ایجاد فراموشی بدنبال مصرف دارو می باشد . هر دارویی که فرد مصرف کند ، می تواند عوارضی را ایجاد کند که در افراد مختلف متفاوت هست. داروهایی در حیطه روانپزشکی هستند که از عوارض آنها کندی حافظه و احساس کاهش تمرکز بوده ، همچنین فراموشی می تواند از علائم بیماری زمینه ای فرد باشد، که به اشتباه به دارو نسبت داده شود، ولی هیچ عارضه فراموشی پایدار از مصرف دارو دیده نشده.

_آیا با مصرف داروها چاق می شوم؟

از نگرانی های شایع در سطح مراجعین، افزایش وزن ناشئ از داروهاست، نمی توان یک نظر درست در مورد افزایش وزن ناشئ از داروها بیان کرد، معمولا این واکنش از فردی به فرد دیگر متفاوت می باشد، ممکن است در یکی کاهش وزن دیده شود و دیگری با همان دارو افزایش وزن را گزارش کند.

_آیا داروها روی کبد یا کلیه اثر بدی دارند؟

مکانیسم دفع تمامی داروها به گونه ای است که در نهایت از طریق کبد یا کلیه دفع می شوند، می توان مطمئن بود که با دوز صحیح درمان احتمال اسیب به کبد و کلیه وجود ندارد.

در نهایت آموزش فرد و خانواده توسط روانپزشک و آگاهی رسانی در مورد عوارض احتمالی داروها ست که می تواند در پذیرش درمان ، همکاری بهتر و در نتیجه پاسخ بهتر فرد به درمان کمک کند.

دکتر سعید محسنی توکلی

روانپزشک و رواندرمانگر

سایر مطالب این بخش | نسخه قابل چاپ | ارسال به دوستان |